Nhà máy thủy điện Nậm Pay có công suất lắp đặt 7,5 MW, được xây dựng trên dòng suối Nậm Pay, thuộc địa phận xã Nà Toòng huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên.
Để bảo đảm vận hành công trình an toàn trong mùa mưa lũ, cùng với việc tuân thủ quy trình vận hành liên hồ chứa do Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương ban hành, định kỳ hàng năm, Công ty Điện lực Điện Biên, Nhà máy thủy điện Nậm Pay đều xây dựng phương án ứng phó với thiên tai, bảo trì đập và các thiết bị vận hành đập, đồng thời thực hiện nghiêm các kế hoạch hành động khẩn cấp đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đơn vị đã xây dựng các phương án và được các cơ quan chức năng phê duyệt gồm: Quyết định số 1143/QĐ-UBND ngày 04/11/2019 của UBND tỉnh Điện Biên phê duyệt phương án bảo vệ đập, hồ chứa thủy điện Nậm Pay; Quyết định số 100/QĐ-UBND ngày 24/9/2020 của UBND xã Nà Toòng về việc phê duyệt phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp đập, hồ chứa thủy điện Nậm Pay; Quyết định số: 09/QĐ-PXPĐ ngày 28/3/2022 của Phân xưởng phát điện về việc phê duyệt phương án ứng phó thiên tai cho công trình vùng hạ du đập, hồ chứa nhà máy thủy điện Nậm Pay.
Điển hình như trong năm 2024, để chủ động ứng phó với mùa mưa bão, bên cạnh việc chuẩn bị vật tư, nhiên liệu, thiết bị dự phòng thiết yếu cho sản xuất trong mùa mưa bão, Nhà máy thuỷ điện Nậm Pay cũng đã tổ chức kiểm tra, đánh giá tình hình an toàn hồ đập, giám sát, xây dựng phương án xử lý các tình huống bất trắc có thể xảy ra trong mùa mưa bão. Đơn vị đã kiểm tra toàn diện, quan trắc, đánh giá tình trạng an toàn hồ đập, bảo dưỡng, sửa chữa trước mùa lũ đối với toàn bộ thiết bị, công trình liên quan đến vận hành chống lũ, nhất là tuyến đầu mối: đập chính, đập tràn xả lũ, đập tràn sự cố..., tuyến năng lượng, các nguồn điện cung cấp chính và dự phòng; kiểm tra hệ thống chống sét và tiếp địa, hệ thống đường giao thông vận hành, hệ thống cảnh báo khi xả lũ và phát điện, phương án và các phương tiện thông tin liên lạc, các nguồn vật tư dự phòng, phương án huy động nhân lực, các thiết bị và phương tiện vận chuyển, các thiết bị và phương tiện cần thiết cho xử lý sự cố... để bảo đảm vận hành an toàn, tin cậy. Bên cạnh đó, hệ thống thông tin liên lạc của nhà máy gồm điện thoại, hệ thống tín hiệu SCADA và bộ đàm đã được kiểm tra, vận hành tốt đảm bảo phục vụ liên lạc, chỉ đạo, điều hành công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trong trường hợp khẩn cấp.
Trong các ngày từ 17/9/2024 đến ngày 20/9/2024, Nhà máy thủy điện Nậm Pay đã tiến hành xả nước điều tiết hồ chứa đầu tiên trong năm 2024 để bảo đảm an toàn cho công trình và tiến hành dọn rác lòng hồ. Việc xả lũ được Nhà máy quan trắc, tính toán và được sự cho phép, giám sát chặt chẽ của Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai, Tìm kiếm cứu nạn Công ty. Trước khi thực hiện lệnh xả lũ, đơn vị đã gửi thông báo nhanh đến chính quyền địa phương thuộc khu vực hạ du, thông tin rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng và vận hành hệ thống cảnh báo lũ để chính quyền địa phương và người dân nắm bắt. Trong quá trình vận hành điều tiết hồ chứa, ngoài việc tuân thủ quy trình đã được cơ quan có thẩm quyền ban hành, thì việc bảo đảm an toàn cho khu vực hạ du luôn được đặt lên hàng đầu. Trước khi thực hiện, nhà máy sẽ phát hiệu lệnh cảnh báo bằng còi hú, đồng thời, cử cán bộ kỹ thuật đi kiểm tra khu vực hạ du đập và có các phương án phối hợp với chính quyền địa phương đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người và tài sản trong khu vực.
Hiện nay, công trình Nhà máy Thủy điện Nậm Pay đã được trang bị, lắp đặt hệ thống quan trắc tự động đo lưu lượng nước đến hồ theo quy định tại Thông tư 17/2017/TT-BTNMT ngày 14/10/2017 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về giám sát khai thác, sử dụng nước, tính toán lưu lượng xả lũ, cung cấp tài khoản và hướng dẫn phần mềm camera giám sát mực nước, xả lũ và theo dõi an toàn đập tới các cơ quan chức năng thực hiện giám sát trong quá trình vận hành. Để chuẩn bị cho việc vận hành hồ chứa chính xác, kịp thời, đơn vị thường xuyên theo dõi thông tin diễn biến thời tiết trên hệ thống đài khí tượng thủy văn để kịp thời nắm bắt, tính toán lưu lượng nước về hồ nhằm bảo đảm vận hành hồ chứa an toàn, hiệu quả.
Tám tháng đầu năm 2024, Nhà máy thủy điện Nậm Pay bổ sung khoảng hơn 4.705.050 kW/h điện vào điện lưới Quốc gia. Do thực hiện nghiêm các quy tắc trong quá trình hoạt động và phối hợp tốt với cấp ủy, chính quyền địa phương cũng như tuyên truyền rộng rãi trong Nhân dân nên trong các mùa mưa lũ, Nhà máy thủy điện Nậm Pay đã vận hành an toàn, bảo đảm vai trò là một công trình, dự án có hiệu quả, vừa là nguồn bổ sung cho lưới điện Quốc gia, vừa giúp kiểm soát lũ; đồng thời, góp phần vào chương trình biến đổi khí hậu ở khu vực bằng cách tránh được lượng khí phát thải CO2, tạo môi trường bền vững cho khu vực huyện Tuần Giáo và tỉnh Điện Biên.
Xuân Sơn - P Kỹ thuật
